Over rituelen...
en in verbinding komen met jezelf, met anderen en met de natuur...
Eén van de onderwerpen waar ik graag over schrijf in mijn Notes of a Wildflower is het meer (willen) leven met de seizoenen.
Voor mij een fijne houvast is het volgen van het Keltische Jaarwiel met haar 8 jaarfeesten.
In deze notes lees je meer over rituelen, een heel belangrijk aspect bij het vieren van de Keltische jaarfeesten.
In de introductie van het Keltische Jaarwiel schreef ik dat het Jaarwiel een manier is om de overgang tussen de seizoenen te markeren en te vieren. Je kunt het ook gebruiken om stil te staan bij de balans tussen licht en duisternis, groei en rust, dood en wedergeboorte.
Ook schreef ik wat ik zo fijn vind aan het Keltische Jaarwiel met haar feesten. Eén van de dingen die ik noemde waren de rituelen bij elk feest. Rituelen die vaak verbonden zijn met waar de natuur op dat moment is. Rituelen waardoor je je meer in verbinding voelt met de natuur en daardoor ook met jezelf.
Mocht je het nog terug willen lezen, de inleiding op het Keltische Jaarwiel vind je hier:
The sacred…is all around us, and small human rituals can connect us to its presence.
- Alma Luz Villanueva -
Rituelen kunnen ons helpen om aan ons drukke leven te ontsnappen en even echt in het hier en nu te zijn. Rituelen geven ons een gevoel van rust, van eerbied en dankbaarheid.
Wat is dat nu eigenlijk, een ritueel?
Een ritueel is volgens Google een reeks specifieke handelingen en symbolen die terugkeren bij een speciale gelegenheid en een speciale betekenis hebben.
Een voor mij iets mooiere omschrijving van wat rituelen zijn vond ik in het boek “De kracht van het Ritueel” van Casper ter Kuile (aanrader!):
Rituelen zijn herhaalde handelingen volgens een vast patroon waarin we uiting geven aan ethische emoties zoals mededogen, dankbaarheid, ontzag, geluk, empathie en extase. Ze zijn gevormd door onze menselijke evolutie en geleidelijk onderdeel geworden van onze cultuur.
Ik denk inderdaad dat rituelen onderdeel zijn van onze cultuur. Dat kan groot zijn, binnen een land of geloof. Maar het kan wat mij betreft ook klein zijn, binnen jouw huishouden of zelfs gewoon iets waar jij zelf voor kiest. En dat maakt dat rituelen vaak heel persoonlijk zijn.
Rituelen en verbinding
Rituelen verbinden mensen met elkaar, met de natuur en met hun geschiedenis.
- Maddy Stolk -
Casper beschrijft in zijn boek dat met het verdwijnen van de kerken ook heel veel rituelen zijn verdwenen. Rituelen die zorgen voor verbinding. En verbinding, dat is wel waar wij als mens erg behoefte aan hebben.
In zijn boek onderscheidt hij 4 vormen van verbinding:
verbinding met jezelf
verbinding met anderen
verbinding met de natuur
verbinding met transcendentie, het goddelijke of ongrijpbare.
Bij elk Keltisch feest dat ik het afgelopen jaar heb beschreven heb ik een aantal rituelen beschreven die precies passen bij de viering van dat feest. En als je nog eens terugkijkt zal je zien dat alle 4 vormen van verbinding daarin terugkomen.
Je verbinden met jezelf
Alle jaarfeesten zijn momenten om even stil te staan, te mediteren en te reflecteren. Om je daarmee te helpen heb ik bij alle feesten ook een aantal reflectievragen opgenomen die precies passen bij dat jaarfeest.
Ook noem ik een aantal andere rituelen om meer in verbinding te komen met jezelf. Het opschrijven van je plannen (Imbolc, Ostara), het evalueren van je plannen (Beltane), het schrijven van een oogstbrief (Lughnasadh) of het opschrijven waar je dankbaar voor bent (Mabon).
Je verbinden met anderen
Het vieren van een jaarfeest kan natuurlijk alleen, maar het is ook fijn en belangrijk om samen met anderen stil te staan bij een jaarfeest en dat ook samen te vieren.
Denk bijvoorbeeld aan een zomerfeest (Litha), een oogstfeest (Lughnasadh en Mabon) of een Halloween-feest (Samhain).
Ook fijn is samen rond een kampvuur zitten. Of geef iemand eens een kadootje zoals een bos bloemen (Ostara) of een boek (Yule).
Je verbinden met de natuur
Haal de natuur naar binnen, maak een kerstkrans (Yule), een herfstkrans (Samhain en Mabon), een bloemenkrans (Beltane, Lughnasadh). Pluk een mooie bos wilde bloemen en zet ze in een vaas (Litha, Beltane).
Elk feest leent zich wel voor een klein natuuraltaar. Denk aan bloemen, bladeren, vruchten, noten, dennenappels, kastanjes, takken etc.
Ga naar buiten om de zonsopkomst of zonsondergang te ervaren of om gewoon even te wandelen.
Je verbinden met transcendentie
Het duidelijkste is misschien wel het ritueel dat past bij Samhain, het stil staan bij de dierbaren die je hebt verloren en het vieren van hun leven.
Maar denk hier ook aan het maken van vuur of het aansteken van kaarsjes. Een ritueel dat eigenlijk bij elk jaarfeest terugkomt.
Sommige Keltische jaarfeesten zijn ook terechtgekomen in een aantal christelijke feesten en rituelen zoals bijvoorbeeld Maria Lichtmis (Imbolc) en Pasen (Ostara). Hier kun je natuurlijk ook prima bij aansluiten.
Afsluitend
Het volgen van het Keltische Jaarwiel met haar jaarfeesten en bijbehorende rituelen is een hele mooie manier om meer in verbinding te komen met jezelf, met anderen en vooral ook met de natuur. Het mooie vind ik, dat deze feesten elk jaar op vaste momenten terugkomen volgens het ritme van de natuur. Tussen elk feest zit telkens ongeveer 6 weken, een periode die niet te kort en ook niet te lang is.
Ik heb je heel veel handvatten gegeven om elk Keltisch feest met rituelen te vieren. Kies vooral de rituelen die jou het meest aanspreken, waar jij je het prettigst bij voelt. En het kan best zijn dat die rituelen gedurende de tijd veranderen en nog persoonlijker worden.
Weet ook dat dit een proces is - een groeiproces. Zelf probeer ik steeds meer met de seizoenen te leven en me ook meer bewust te zijn van de Keltische feesten. Maar soms glipt het stilstaan bij - en het vieren van - er ook een beetje bij in. Dat hoort een beetje bij het leven, in ieder geval bij mijn leven 😊
p.s. ik doe mee aan de uitdaging van Claire Venus om dit jaar 12 hoofdstukken te schrijven van wat aan het eind van het jaar een mooi ebook gaat worden.
Bij deze het hoofdstuk voor de maand november! 😉
